Według statystyk, 3 na 4 kobiety przynajmniej raz w życiu doświadczyły bólu podczas stosunku płciowego. Objaw ten, znany w medycynie jako dysparunia, objawia się stałym lub okresowym bólem, który występuje przed, w trakcie lub po stosunku.
Szukasz ginekologa w Warszawie? Zapoznaj się z ginekologiem Anastasiia Sergiienko
Przyczyny dysparunii
Ból podczas stosunku może mieć przyczyny psychiczne lub organiczne.
Przyczyny psychiczne:
- Depresja
- Obawy i lęki: strach przed niechcianą ciążą, infekcjami przenoszonymi drogą płciową (STI) lub brakiem satysfakcji partnera.
- Negatywne doświadczenia seksualne w przeszłości
- Traumy psychiczne: przemoc seksualna i inne.
Praca nad czynnikami psychologicznymi obejmuje rozmowę z partnerem, wybór skutecznych metod antykoncepcji w celu zmniejszenia strachu przed niechcianą ciążą, stosowanie metod barierowych w przypadku niepewności co do partnera, a także, w razie potrzeby, konsultację z psychologiem lub seksuologiem. Jeśli nie zwrócisz uwagi na psychologiczną stronę problemu, seks może kojarzyć się wyłącznie z bólem, co może prowadzić do unikania go.
Przyczyny organiczne:
- Niedostateczna ilość lub brak lubrykacji: może być spowodowane brakiem lub niedostatecznością wstępu, spadkiem poziomu estrogenów po porodzie, w trakcie karmienia piersią lub w okresie menopauzy, a także stosowaniem niektórych leków (antydepresanty, leki przeciwnadciśnieniowe, środki uspokajające, leki przeciwhistaminowe).
- Urazy: porodowe, chirurgiczne.
- Infekcje i stany zapalne: wulwitis, waginitis, cervicitis, endocervicitis, adnexitis, STI.
- Inne choroby: erozja/ektopia szyjki macicy, torbiele jajników, endometrioza, wrodzone wady rozwojowe żeńskich narządów płciowych.
Diagnostyka dysparunii
Diagnostyka zaczyna się od dokładnego zebrania wywiadu medycznego. Lekarz zapyta o to, jak długo trwa ból, gdzie się lokalizuje (czy jest powierzchowny czy głęboki), w jakich pozycjach ból nasila się lub ustępuje, czy ma związek z partnerem seksualnym i inne szczegóły. Ważne jest, aby odpowiadać na te pytania jak najbardziej precyzyjnie.
Po zebraniu wywiadu przeprowadza się badanie ginekologiczne w celu wykrycia możliwych infekcji, erozji, nowotworów i innych patologii. W niektórych przypadkach mogą być potrzebne metody obrazowania, takie jak USG, kolposkopia, MRI, CT lub diagnostyczna laparoskopia.
Leczenie dysparunii
Aby pozbyć się bólu, należy zidentyfikować i usunąć jego przyczynę. Dysparunia jest objawem towarzyszącym podstawowej chorobie. W leczeniu infekcji stosuje się odpowiednie leki: przeciwgrzybicze w przypadku kandydozy, przeciwwirusowe w przypadku opryszczki itp. U kobiet w okresie pomenopauzalnym dysparunia jest często spowodowana niskim poziomem estrogenów i brakiem lubrykacji, w takich przypadkach można zastosować terapię zastępczą estrogenami oraz sztuczne lubrykanty.
W przypadku suchości pochwy i atrofii błony śluzowej również stosuje się żele i lubrykanty. Ważne jest, aby nie stosować leków, hormonów ani innych preparatów bez konsultacji z lekarzem.
Podsumowanie
Dysparunia jest powszechnym problemem, ale przy prawidłowej diagnostyce i leczeniu można się jej pozbyć. Najważniejsze to znaleźć dobrego ginekologa (lub psychologa/sexuologa) i wspólnie pracować nad eliminacją dyskomfortu i bólu podczas seksu. Niech Twoje życie intymne przynosi tylko przyjemność!